Testy antygenowe na koronawirusa są alternatywą dla tradycyjnych testów molekularnych RT-PCR wykonywanych na podstawie wymazu z nosogardzieli i przesyłanych do analizy do wyspecjalizowanego laboratorium. Choć testy antygenowe znane są od dawna, w Polsce dopiero od początku listopada mogą być wykorzystywane jako wiarygodna metoda do analizowania pobranych próbek i diagnozowania przypadków COVID-19. Czas ich wykonania i oczekiwania na wynik wynosi do 30 minut, co znacząco przyspiesza cały proces weryfikowania przypadków koronawirusa. Jak wyglądają testy antygenowe i gdzie można je kupić?
Test wykrywający koronawirusa – wymaz antygenowy
Podstawą badania pod kątem koronawirusa na podstawie obecności antygenów jest wymaz z nosogardzieli, w którym poprzez zajście odpowiedniej reakcji w kasetce testu weryfikowane jest, czy antygeny SARS-CoV-2 są w pobranej próbce obecne. Test wizualnie przypomina m.in. testy ciążowe – jego wynik jest widoczny w okienku testowym kasetki po ok. 15-30 minutach od wykonania badania i dostarczenia próbki do okienka testowego. Należy jednak pamiętać, że nieprawidłowo pobrana lub zaaplikowana próbka oraz niska czułość testu mogą spowodować wynik ujemny pomimo toczącej się choroby.
Testy antygenowe są testami jakościowymi do wykrywania antygenu COVID-19, ale ich prawidłowe działanie zależy od czynników takich jak czułość i specyficzność samego testu, prawidłowość pobrania próbki, jej bezpośrednie umieszczenie w kasetce testu zaraz po pobraniu, a także temperatura i wilgotność otoczenia, w którym przeprowadzany jest test. Ze względu na tak wiele zmiennych, wykonanie testu antygenowego w profesjonalnych warunkach szpitalnych lub laboratoryjnych i zinterpretowanie wyników przez osoby zajmujące się świadczeniem usług zdrowotnych są jedynymi miarodajnymi wynikami. Testy antygenowe nie są tym samym, co szybkie testy kasetkowe na przeciwciała – te ostatnie pojawiają się w trakcie choroby i utrzymują w organizmie po jej zakończeniu, dlatego najczęściej używane są wyłącznie do testów przesiewowych i weryfikowania ozdrowieńców.
Test antygenowy a test molekularny RT-PCR
Według NFZ i zgodnie z ogłoszeniem Ministra Zdrowia, testy antygenowe są równoznaczne w Polsce z testami PCR i ich wyniki mają być traktowane jako wiarygodna informacja o przypadkach zachorowania na koronawirusa, bez potrzeby ponownego weryfikowania wyniku testem genetycznym. Zmianę taką wprowadzono w celu przyspieszenia procesu diagnozowania chorych na COVID-19 oraz zwiększenia szans na szybsze izolowanie chorych i ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa. Aby jednak testy antygenowe mogły wykazać taką samą pewność wyniku co testy molekularne, przychodnia wykonująca testy musi upewnić się, że korzysta wyłącznie z testów antygenowych o wysokim poziomie specyficzności i czułości – zarówno WHO, jak i NFZ wymagają, by była to czułość na poziomie min. 80% i specyficzności powyżej 97%.
Wynik otrzymany przy badaniu antygenowym potwierdza, że w organizmie obecny jest antygen wirusa SARS-CoV-2, a więc że w organizmie toczy się obecnie aktywna infekcja koronawirusem. Stan taki możliwy jest to wykrycia w pierwszych 5-7 dniach od zarażenia i wystąpienia pierwszych objawów, dlatego testy mają pewne ograniczenia i warto wykonywać je jak najszybciej, gdy tylko pojawią się wątpliwości co do stanu zdrowia pacjenta. Testy antygenowe nie służą do weryfikowania ozdrowieńców ani wykrywania COVID-19, gdy pacjent jest już w drugim lub trzecim tygodniu choroby.
Czy można przeprowadzić test na koronawirusa samodzielnie?
Wszystkie testy antygenowe dostępne w sprzedaży u sprawdzonych i zaufanych dystrybutorów, pochodzące od producentów posiadających odpowiednie atesty i certyfikaty jakości są testami do użytku diagnostycznego IN VITRO specjalistycznego i laboratoryjnego – są przeznaczone dla profesjonalnego użytkownika, a nie użytku domowego, a więc nie powinny być kupowane na potrzeby własnego testowania i analizy bez odpowiedniej wiedzy medycznej. To niezwykle istotne, bo szczególnie w sieci pojawia się obecnie wiele sklepów internetowych oferujących testy na koronawirusa bez dostarczania niezbędnych instrukcji, wskazówek czy informacji o tym, że są to testy przeznaczone do użytku profesjonalnego. Jeśli decydujesz się na skorzystanie z oferty sklepu online, zawsze upewnij się że jest to zaufany dostawca działający w branży medycznej, oferujący testy od sprawdzonych i zaufanych producentów (np. Artron Laboratories).